Co roku malujemy pisanki, tradycja nie zanika ale czy zadajemy sobie pytanie skąd wziął się ten zwyczaj?
Pisanki i malunki na jajach i wydmuszkach wywodzą się ze starosłowiańskich obrzędów przejętych przez Kościół, aby skuteczniej wiązać wiarę z dawnymi świątecznymi obrzędami. Jajo było powszechnym przedmiotem dla uczczenia bogów. Było przez Słowian przedmiotem pośredniczącym pomiędzy żyjącymi a duchami i bogami. Według wierzeń Słowian ze złotego słonecznego jaja narodził się bóg . Świat według bajek słowiańskich miał kształt złotego jaja i stał na kurzej stopie. Jajo było /i nadal jest / oznaką początku wszechświata, słońcem, życiem, związane było jako początek życia z wszelką budową i kształtowaniem czegoś.
Zatem ozdabianie jajek miało wyjątkowe miejsce w obrzędowości słowiańskiej. Właśnie dlatego przyozdabiano pisanki znakami odnoszącymi się do sił i mocy przyrody, wszechświata i bogów. Najstarsze pisanki pochodzą ze starożytnej Mezopotamii. Zwyczaj malowania jajek znany był też w czasach cesarstwa rzymskiego. Najstarsze znane polskie pisanki pochodzą z X wieku (znalezione w Opolu), ale zapewne zdobienie jaj znane było Słowianom wcześniej.
Dawniej zdobieniem jaj zajmowały się wyłącznie kobiety / teraz chyba tez jest wyjątek potwierdzających ta przestarzałą regułę / mężczyznom wówczas nie wolno było wchodzić do izby. Jeśliby się tak zdarzyło, odczyniano urok, który natręt mógł rzucić na pisanki.
Z początku Kościół zabraniał jedzenia jajek w czasie Wielkanocy. Zakaz cofnięto w XII wieku, konieczne jednak było odmówienie przed posiłkiem modlitwy. Wynikało to z dążenia do rozdzielenia zwyczajów Kościoła od obrzędowości pogańskiego święta związanego z czcią zmarłych (czarno-białe jaja malowano dla zmarłych), w których jajko – początek nowego życia – odgrywało ważną rolę. Mówiąc prościej – Kościołowi nie udało się zwalczyć tych zwyczajów, więc przetworzył i włączył je do swoich.
Współcześnie pisanki wykonywane są przed Wielkanocą. Są nieodłączną częścią świątecznych pokarmów, albowiem swoim pięknem oznaczają rodzącą się do życia przyrodę, a przede wszystkim nadzieję, jaką czerpiemy z wiary w zmartwychwstanie Chrystusa. Wielkanocne uroczyste śniadanie w niedzielę poprzedza dzielenie się poświęconym jajkiem. Podobnie jak bożonarodzeniowy zwyczaj łamania się opłatkiem, jest on wyrazem przyjaźni. Pisanki we wszelakich postaciach, te tradycyjnie ozdabiane i we współczesnej odsłonie są nieodzowną dekoracją towarzysząca Świętom Wielkanocnym. Dziś pisanki nie tylko znajdziemy w koszyczku ale na stroikach w misach, jako dodatek do kwiatowych dekoracji. Każdy może znaleźć styl, pomysł do swojego wnętrza, domu.
